03.09.2023 Pazar günü Sakarya Abhaz Derneği’nde yapılan, Abhazya’da gündemde olan "Apartman Yasası"
bilgilendirme toplantısında, Sakarya Abhaz Derneği Başkanı Oral Kobaş (Bganba) 'ın
açılış konuşması.
Değerli Büyüklerim, Saygıdeğer Katılımcılar,
Bugün burada toplanmamızın nedeni; Abhazya’da gündemde olan iktidarı ile, muhalefeti ile, sivil toplum kuruluşları ile, Abhazya’da yaşayan soydaşlarımız arasında büyük tartışmalara neden olan ve diasporada da büyük endişelere yol açan, tanımlanan adıyla “apartman” yasa tasarısıdır. Abhazya’nın turizme elverişli en güzel yerlerinde, geniş araziler üzerinde yapılacak ev, toplu konut, villa, İşhanı, ofis, rezidans vb. yapıların arsaları ile birlikte yabancılara satışını öngören ve Eylül ayında Abhazya parlamentosunda görüşülmesi beklenen bu yasa hakkında, toplumumuzu bilgilendirmek ve sizlerin görüşlerinizi dinlemektir.
Değerli katılımcılar, 1864 sürgünü ile birlikte Karadeniz’in karanlık sularında insanlık tarihinin gördüğü en büyük acılardan birini yaşayan toplumumuz, kendilerine yapılan bu zulmü hiçbir zaman içlerine sindirememiş, sürgün edildikleri andan itibaren, anavatanlarına geriye dönüşün çarelerini aramaya başlamışlardır.
Bunları nereden biliyoruz; sürgünde sağ kalmayı başarıp yaşama tutunmaya çalışan toplumumuz, bir gün geriye döneriz umuduyla, iskân edildikleri bölgelerde uzun süre kalıcı bir barınma yapmayıp “akala” dediğimiz geçici barınaklardaki yaşamlarından biliyoruz.
Balkanlarda iskân edilen toplumumuzun anavatana geriye dönüş umuduyla Karadeniz’in karanlık sularına tekrar çıktıklarında, bunu başaramayıp Kefken açıklarında ikinci bir trajediyi yaşamalarından biliyoruz.
Henüz üç yaşında iken sürgünü yaşayan Abhazların ulusal şairi Dırmıt Gulya’nın ailesi ile birlikte Samsun’dan Abhazya’ya geri dönüşlerinden biliyoruz.
1920 yılında ASSR devlet başkanı Nestor Lakoba’nın, diasporadaki soydaşlarını anavatanlarına geri döndürmek için Sakarya’nın Melen bölgesinde yaptığı toplantılardan biliyoruz.
Sonuç olarak atalarımızın vatan sevgisi anlatıla gelerek, azalarak da olsa günümüze ulaşmış durumdadır. Sürgünden itibaren 159 yıllık bir süreçte ciddi oranda asimile olmuş olsak da anavatan sevgisi, Abhazya sevgisi diasporada hiçbir zaman sönmemiştir.
Var olma mücadelesi veren, yok olmamaya direnen diasporanın; kendi adımızı taşıyan, dili, kültürü ve kimliği ile bağımsız Abhazya’nın yaşamasının tek şansı olduğu bilincindedir. Bu nedenle diasporanın var olma mücadelesindeki tek güvencesi olan Abhazya’nın varlığı, bu tür yasalarla maceracılığa teslim edilmemelidir.
Değerli katılımcılar, bazı kesimler tarafından dile getirildiğine üzülerek şahit olduğumuz “Abhazya’da yaşanan olaylar yalnız Abhazya’da yaşayanları ilgilendirir, dış dünyada “diasporada yaşayan Abhazları ilgilendirmez” şeklindeki görüşleri kabul etmemiz mümkün değildir. Abhazlar çok büyük oranda diaspora toplumudur. Atalarından kalan en büyük miras çocuklarının, torunlarının geleceği olarak gördüğü Abhazya sevgisidir. Dolayısıyla Abhazya’da yaşanan olaylar diasporanın da geleceğini yakından ilgilendirir. Diasporada yaşayan her Abhaz doğal Abhazya vatandaşıdır. Nasıl 2014 yılında, diaspora tarihimizin en önemli olaylarından biri olan, Abhazya devlet başkanlığı seçimlerinde İstanbul’da sandık kurarak oylarımız ile Abhazya’nın geleceğini belirleyecek bir karar alma mekanizmasına katılmışsak, Abhazya’nın bekasını ilgilendiren bu yasa hakkın da, herhangi bir yasal yaptırımımız olmasa da görüş belirtmek diasporanın en doğal hakkıdır. Görüş dahi belirtemeyeceksek diasporada yaşayan halkımızın apsuvalık ve Abhazya’ya aidiyet duygusunu nasıl geliştireceğiz.
Değerli katılımcılar, bu yasa, Abhazya gibi küçük ve demografik sorunları olan bir ülkede, 30 bin konut ve 100 bin’in üzerinde yabancı nüfustan bahsetmektedir. Süreç içinde, tıpkı Türkiye’de olduğu gibi bu nüfusun Abhazlar aleyhine artacağı bir gerçektir. Bu yasa hayata geçerse bir anda pek çok yerleşim birimimizin apsuwa görüntüsünün ortadan kalkacağı ve pek çok yerde azınlık durumuna düşeceğimiz kaçınılmazdır. Bugün itibarıyla zaten % 50’nin altında olan Abhazya’daki Abhaz nüfusunun çok aşağılara düşmesi kaçınılmazdır. Bu yasanın uygulamada yaratacağı sorunlar itibarıyla, çok vahim sonuçları olacaktır. Vatandaşlık vermiyoruz diye izah etmek geleceği görmemektir. Abhazya’da yaşayan Abhaz nüfusa eşdeğer bir yabancı yerleşimcilerden bahsediyoruz.
İktidarın, bu yasaya karşı çıkanlara, bu yasanın nesine karşısınız, birlikte değerlendirerek sakıncalı görülen kısımları çıkaralım şeklindeki yaklaşımına da kesinlikle katılmıyoruz. Bu bir gerçeği görmeme yaklaşımıdır. Şundan emin olalım, bu yasa süreç içinde Abhazya’nın demografik yapısını bozacağı bir yana, yabancılara da vatandaşlık yolunu açacak bir yasadır. Kısaca bu yasanın düzeltilebilecek bir tarafı yoktur. Abhazya’nın geleceği ile ilgili gündeme dahi alınmamalıdır.
Abhazya ile Rusya arasında çifte vatandaşlık yasasının da söz konusu olduğunu biliyoruz. Gündemdeki yasa ile çifte vatandaşlık yasasının birleştiğini düşünün, her Rus vatandaşı yasalar gereği Abhazya bizim Rusya’dır diyebilecek, emlak ve taşınmaz sahibi de olduklarında, büyük devlet “vatandaşlarımı korumak için” diye her türlü yaptırımı kendinde hak görebilecektir.
Değerli katılımcılar, bu yasayı Abhazya’da ekonomik gerekçelerle savunulduğuna da şahit oluyoruz. Bu ciddi bir yanılgı içeriyor. Bugün Türkiye’de özellikle turizm yörelerinde yabancılara konut satışı had safhada. Bu konutları satın alanlar, diğer turistlere konutlarını kiralayarak para kazanıyorlar. Bunun sonucunda da otel dolulukların azalması nedeniyle turizm gelirlerinin ciddi bir oranda düştüğünü uzmanlar söylüyor. Dolayısıyla bu yasanın ekonomik gerekçelerle de savunulabilecek bir yasa olmadığı, yaratılacak yeni yaşam alanları ile Abhazya’nın reel turizm gelirlerine de büyük bir darbe vuracağı ortadadır. Ülkeye doğrudan yatırım çekmek ile ülkenin kaynaklarını yabancılara satmak ayrı ayrı şeylerdir. Hükümetler çözüm üretmek için vardır ve bunun için halk tarafından seçilirler. İşin kolayına kaçarak toprak ve konut başta olmak üzere, ülkenin kaynaklarını yabancılara satarak üretilecek çözümü kabul etmiyoruz.
Ayrıca, bu yasanın ortaya çıkması da bir fırsat olarak değerlendirilmeli ve yabancılara bireysel konut satışlarına da çözüm bulunmalıdır.
Değerli katılımcılar, diasporamızın ve Abhazya’mızın içinde bulunduğu pek çok sorunumuz var. Bu sorunlar içinde en önemlisi Abhazya’nın Abhazlar aleyhine gittikçe bozulan demografik yapısı gelmektedir. Buna bağlı olarak, dil ve kültürümüzün yaşatılması sorunu, diasporadan Abhazya’ya yerleşen insanlarımızın entegre sorunu, söz verilen vatandaşlık konularının kolaylaştırılması sorunu, ulaşım sorunu vb. pek çok konuyu sayabiliriz.
Halk tarafından seçilen Abhaz parlamentosu ve iktidarının, sonu nerede biteceği belli olmayan projeler yerine, Abhazya’nın demografik yapısını düzeltecek projelere öncelik vermesi gerekmektedir. Kısaca, diasporanın Abhazya ile ilişkisi ciddi projelerle bir devlet politikası haline getirilemezse ve ayrıca gündemdeki yasa ve benzeri yasalar kabul edilirse tarihi vatanımızı kaybetmekle yüz yüze kalırız.
Sonuç olarak, gündemde olan bu yasa konusunda Abhazya da gösterilen direnci taktirle karşılıyoruz. Sağduyunun hâkim olacağına ve sonu karanlık olan bu yolculuğa iktidarın ve Abhaz parlamentosunun çıkmayacağını ve bu yasanın gündeme dahi alınmayacağını, geleceğimiz adına umut etmek istiyoruz.
SAKARYA’DA YAŞAYAN HALKIMIZ ADINA
SAKARYA ABHAZ DERNEĞİ BAŞKANI
ORAL KOBAŞ (BGANBA)
03.09.2023
